Leerpotentieel van de werkplek - Boekrecensie

Nijhof en Nieuwenhuis zetten kritische kanttekeningen bij optimistische en romantische ideeën over het leren op de werkplek. Zij voeren een stevig pleidooi voor een evidence based benadering van het leren op de werkplek, dat alom wordt gepropageerd als alternatief voor klassikale bedrijfs- en beroepsopleidingen. De werkplek zou een krachtige leeromgeving zijn, leren op de werkplek zou inherent zijn aan de kennisintensieve en –productieve arbeid in de 21e eeuw, op de werkplek zou beter ingespeeld kunnen worden op actuele ontwikkelingen en het leren op de werkplek zou afrekenen met transferproblemen. De werkplek wordt ook steeds vaker beschouwd als goede plek om een beroepsidentiteit en beroepscompetenties te verwerven. De werkplek zou mogelijkheden bieden voor individueel en collectief leren, op de werkplek zouden formeel en informeel leren gecombineerd kunnen worden, en er zou uitwisseling plaats kunnen vinden tussen beroepsbeoefenaren in opleiding en ervaren beroepsbeoefenaren. Leren op de werkplek wordt, kortom, geaffi cheerd als panacee voor allerlei problemen en uitdagingen. Punt is dat we niet zoveel weten van het leren op de werkplek. In de bundel “The learning potential of the workplace’ presenteren Nijhof en Nieuwenhuis de opbrengsten van een onderzoeksproject waarin meer dan dertig onderzoekers uit vijf landen participeerden. Voor het blad Opleiding en ontwikkeling besprak ik de bundel. Haal hier mijn recensie op.

Edufilm-tip

The history boys, is een Engelse coming-of-age film, een charmante en tegelijk diepzinnige film gebaseerd op het gelijknamige toneelstuk van Alan Bennett. De film speelt in Sheffield in het begin van de jaren 80. Een groep getalenteerde leerlingen wordt klaargestoomd voor een toelating tot de universiteiten van Oxford of Cambridge. Deze zogenaamde Oxbridge groep is het idee van de snobistische headmaster, die zelf nooit aan een van die universiteiten studeerde. Boeiend zijn de verschillende onderwijsparadigma's die naar voren komen. Oud leren, nieuw leren en schijnleren, alles komt voorbij. Het gaat over leren, over waarheid en kennis, over spelen en presteren, over vriendschap, over professionaliteit en over schoolleiderschap. En over nog veel meer. Volgens mij wordt mooi geïllustreerd hoe verschillende vormen van leren elkaar niet hoeven te bijten, maar juist complementair aan elkaar kunnen zijn. Boeiend zijn ook de fricties tussen de leraren en de schoolleider en de relaties tussen docenten en een klas. Tegelijk karikaturaal en treffend is de dadendrang van de schoolleider, nauwelijks geïnteresseerd in het onderwijs zelf en niet geïnteresseerd in dat wat hij niet kan kwantificeren. De film staat bol van onvergetelijk quotes. Een hele dramatische quote aan het eind -vrij naar Bennett - luidt als volgt: 'Leraren zijn niet gelukkig, maar zijn daar niet ongelukkig over'. Het is een observatie die mij niet vreemd voorkomt en die lijkt te wijzen op een mogelijk altruïstisch masochisme onder leraren. Een verschijnsel dat mijn leermeester Wilfried Gottschalch aantrof bij professionals in de sociale sector.

Werken en leren in de frontlinie

In een artikel voor de reeks "leren op de werkplek", welke ik voor het blad Opleiding & Ontwikkeling maak, ga ik in op de vraag welke ondersteuning Human Resources Development kan bieden aan de ontwikkeling van frontliniewerkers en aan de ontwikkeling van frontlinieorganisaties als leerrijke werkomgevingen.

Haal mijn artikel hier op.

Lerende organisatie: De volgende generatie

Met een paar Europese collega's heb ik de afgelopen jaren gezocht naar geschikte maatregelen om een nieuwe generatie lerende organisaties te ontwikkelen. De oogst van onze queeste hebben we gebundeld in een ebook, 'Learning Organisation, The next generation' (Bruining, 2010).

De kredietcrisis van 2008/2009 maakt pijnlijk duidelijk dat onze economieën, onze organisaties, onze medewerkers en wijzelf nieuw repertoire nodig hebben om menswaardige en duurzame organisaties te ontwikkelen. Organisaties die mensen uitdagen om hun denkkracht te gebruiken, die mensen zeggenschap geven en die mensen uitdagen om grenzen te overschrijden om nieuwe te verkennen.
Organisaties die niet langer meer gedreven worden door hebzucht, die zich niet kortzichtig gedragen en die niet vervallen in bureaucratische domheid. Lerende organisaties die een perspectief bieden op een een betere toekomst.

We hebben het ebook 'Learning Organisation, The next generation' geschreven voor mensen die vorm willen geven aan een nieuwe generatie lerende organisaties, en die die willen blijven zoeken naar goede manieren om het leren van en in organisaties te verbeteren, en deze ook willen implementeren.

Ons ebook bevat bijdragen van Daniel Belet (Frankrijk), Ruud Bolsius,
Ton Bruining (Nederland), Richard Dealtry, Andrew Haldane, Jane
McKenzie, Hülya Öztel, Christine van Winkelen (Verenigd Koninkrijk), Ole
Hinz (Danmark), Angela Lacerda Nobre (Portugal) Ulrich Schweiker
(Duitsland)

Klik hier voor een gratis exemplaar van 'Learning Organisation, The next generation'.

De academische basisschool - dieptepilot en lectoraat

De academische basisschool is een school die schoolontwikkeling en innovatie verbindt met praktijkonderzoek, de scholing en het opleiden op de werkplek van (nieuw) personeel. Net als academische ziekenhuizen in de gezondheidszorg zijn academische basisscholen in de branche primair onderwijs belangrijke kennisknooppunten.
Academische basisscholen vormen voor het onderwijsveld centra voor onderwijsinnovatie en strategische personeelsontwikkeling. In academische basisscholen krijgt de samenwerking tussen werkveld, beroepsopleidingen, universiteiten en andere kenniscentra structureel vorm.

Sinds 1 september 2009 mag ik vanuit een een joint venture van twee schoolbesturen, KSU en KPOA, de Hogeschool Utrecht}Pabo Domstad en KPC Groep de ontwikkeling van de Academische basisschool Utrecht - Amersfoort ondersteunen, in de rol van lector acadenische basisschool. In die rol ben ik mijn voormalige KPC- collega Winfried Roelofs opgevolgd.

Wilt u meer weten, ga dan naar onze website http://www.academischebasisschool.nl

Kunst | mest voor organisaties

In 2008 verscheen de bundel ‘Kunst | mest voor organisaties’. Momenteel werk ik aan een herziene editie. Denk je een bijdrage te kunnen leveren, laat me dat dan weten.

'Kunst | mest voor organisaties' is het resultaat van een unieke zoektocht. In 2002 nam ik het initiatief voor een project 'Kennis en Kunst'. Mijn vermoeden dat de kunst tot nieuwe mogelijkheden kan inspireren om de talenten van mensen in organisaties te ontplooien, was de aanleiding om ontmoetingen te arrangeren tussen de kunst en de dagelijkse praktijk in organisaties, de advieswereld en de wetenschap. Tussen mei 2002 en november 2008 vonden vijf bijeenkomsten plaats, waarin verschillende thema’s werden onderzocht: Kwaadaardigheid (vol. I, 2002) in het Stedelijk Museum Amsterdam; Vergankelijkheid (vol. II, 2003) in het museum op Insel Hombroich; Vakmanschap en transparantie (vol. III, 2005) in sanatorium Zonnestraal; Narrativiteit (vol. IV, 2006) na de voorstelling Olympia (AKA: Liggend naakt bij staande schemerlamp) in theater Zcala Den Haag; Betekenisgeving (vol. V, 2008) in de kunstenaarswerkplaats Het Kruithuis in Den Bosch. De queeste die werd ondernomen toont dat kunst een bijzondere leermeester kan zijn. Confronterend en overrompelend, voedend en reflexief, verleidend en ondersteunend. In de bundel laten acht auteurs zien hoe dat volgens hen werkt. Ze maken duidelijk dat kunst mest kan zijn. Publicist Joep Schrijvers haalt met zijn essay 'De ambivalentie van de kwaadaardigheid' met behulp van de kunst zijn lezers uit de leunstoel van het luie denken. Filosoof Frits Schipper en dramaturg Koen Tachelet gingen ieder op een eigen manier in op het thema vergankelijkheid. Dat thema kozen we vanwege het veel gebezigde cliché dat onze kennis steeds sneller verouderd. In 'Omgaan met vergankelijkheid' spoort de filosoof Schipper aan om te zoeken naar criteria voor het omgaan met vergankelijkheid. Niet zwelgen in modieuze concepten, maar juist diep nadenken. Dramaturg Koen Tachelet vertelt in 'Vergankelijkheid en de nieuwe mens' over zijn werk met het Theatergezelschap ZT Hollandia, aan een voorstelling waarin vergankelijkheid het centrale thema was. Filosoof René ten Bos gaat in zijn bijdrage 'Kijken naar goudvissen' in op de ontwikkeling van de bureaucratie, waarschuwt voor de illusie van transparantie en pleit voor glas als een loergat naar een andere wereld. Neerlandica, filosoof en theatermaker Kiki Verbeek wijst in 'Gevangen door verhalen' op de bedwelmende kracht van verhalen en houdt een pleidooi voor de verleidende kracht van verhalen. De filosoof en tentoonstellingsmaker Rob van Gerwen staat in 'Immorele kunst en het geweten van de cultuur' stil bij de betekenis van immorele kunst voor het morele handelen. Hij laat zien dat het artistieke procédé een specifieke betekenis heeft en dat de moderne en vaak gruwelijke installatiekunst ons op vernieuwende manieren laat denken over wat wel en niet kan. In 'Uit de kunst' gaat HRD hoogleraar Kessels in op de passie van kunstenaars en het voorbeeld dat we aan hun werkwijzen kunnen ontlenen. Ergotherapeut en lector Chris Kuiper speurt in 'Schilderijententoonstelling' naar managementisme, consumentisme en professionalisme en laat zien hoe het procédé van kunstenaars diepgang aan zulk onderzoek kan geven.

Verkrijgbaarheid ‘Kunst | mest voor organisaties’
De bundel ‘Kunst | mest voor organisaties’ is bij mij te bestellen en kost 20 euro (inclusief verzendkosten). Stuur mij een mail met je naam en postadres en maak 20 euro over op ING bankrekening 3720613 tnv. A. Bruining, Eindhoven

Conserveren - Industrialiseren - Coöpereren

In een essay voor kennisnet geef ik mijn antwoord op de vraag waarom de digitalisering van het onderwijs moeizaam verloopt en mijmer ik over mogelijkheden om daar wat aan te doen. In dit eaasy gebruik ik het begrip collaboreren. Bij nader inzien kies ik liever voor het begrip coöpereren. Klik hier door naar het eaasy, op de website van kennisnet.

Didactische ergonomie van de werkplek

Artikel onder constructie