Alleen ga je sneller. Samen kom je verder

Lieve arbeid

In mijn zoektocht naar het wezen van vakmanschap vond ik een gedicht van Constantijn Huygens over arbeid

Lieve arbeid

Die 't Ambacht wel verstaat daar van hij leven moet,
En die 't, niet wel alleen, maar wel en geerne doet,
Beleeft het grootst geluk dat iemand kan begeren.
Hij spoedt, en spoedt met vreugd, hij wint, en wint met ere.
O aller staten staat, daar voordeel gaat met lust,
En lof en dank met beid', en werken zelf is rust!



http://www.gedichten.nl/nedermap/poezie/poezie/44989.html

HR als 'Architect van de eenvoud'

Het jaarlijkse Global Human Capital onderzoek wijst op de toenemende complexiteit van het werk. Maar liefst 74 procent van de ondervraagde HR-leiders oordeelt dat het werk in hun bedrijf complex of uiterst complex is. Van de ondervraagde werknemers zegt 40 procent niet te geloven dat het mogelijk is om tegelijkertijd te slagen in het werk en een goed leven te hebben. Vereenvoudiging van het werk zal de komende jaren de nieuwe opgave voor HR zijn. Dat betekent meer aandacht voor werklastonderzoek, zoeken naar nieuwe wegen om het werk anders te ontwerpen en mensen te leren minder te doen. De HR-professional wordt ‘architect van de eenvoud’

LOF - Positieve berichten over het beroepsonderwijs

Met de digitale nieuwsbrief 'LOF, positieve berichten uit het beroepsonderwijs' brengt KPC Groep elke maand trends, interessante publicaties, inspirerende cases en andere wetenswaardigheden. Abonneer je nu op onze LOF

Procalamtie over vakmanschap

Vakmensen allerlanden, verenigt u! is een proclamatie van organisatieactivist Harold Jansen.

1 Ontwaakt
2 Emancipeer
3 Verenigt u
4 Ga weg
5 Of blijf (en wees ongehoorzaam)
6 Doe capoeira (en vorm een tegenkracht)
7 Vorm werkgemeenschappen
8 Eis de spullen terug
9 Wees activistisch

Bruggen slaan tussen bedrijfsleven en onderwijs

In een interview met Regio in bedrijf Bedrijven en onderwijs dragen samen zorg voor vakmanschapbenadrukken we het belang van verbindingen tussen bedrijfsleven en onderwijs. KPC groep biedt daarbij ondersteuning. We vertellen over de routekaart vakmanschap die we in ontwikkeling hebben.

Normatieve professionaliteit / professionalisering - links

Inleiding

Normatieve professionalisering gaat uit van de vooronderstelling dat elk professioneel handelen, behalve technische en communicatieve kwaliteiten, ook een morele kant heeft. Bij professioneel handelen spelen altijd ook normen en waarden een rol. Je moet er niet alleen voor zorgen dingen goed te doen, je moet er ook op letten de goede dingen te doen. Om je als professional te ontwikkelen is het dan ook van belang die morele kant goed in de gaten te houden. Dat betekent dat je steeds kritisch moet kijken naar wat je met je handelen teweegbrengt, of het goed is wat je doet en hoe het de volgende keer misschien beter zou kunnen.

Ook als het gaat over de beroepshouding speelt normatieve professionalisering een rol. Want in de beroepshouding wordt de morele gevoeligheid van de professional zichtbaar en laat hij zien vanuit welke normen en waarden hij professioneel handelt.'Hoe kan ik doen wat goed is voor de ander en voor mijzelf, zodat ik optimaal kan blijven functioneren?'
Om te doen wat goed is voor de ander is het nodig dat de professional zijn eigen normen en waarden en die van de ander durft bevragen. Ook moet hij bereid zijn om kritisch te kijken naar de normen en waarden van de (bureaucratische, organisatorische of economische) omgeving waarin hij de ander aantreft. In het onderwijs, de zorg en bij de politie, maar ook in de zakelijke dienstverlening en industrie.

Colleges
Hoorcollege Normatieve professionalisering
Hoorcollege uit de reeks hoorcolleges online van de Universiteit voor Humanistiek

Begrippen

Normatieve professionalisering
Onder normatieve professionalisering wordt de bewustwording van het krachtenveld van verschillende normen (maatschappelijk-organisatorische, professionele en persoonlijke) verstaan waarin de professional zich bevindt en het zoeken naar de juiste rechtvaardigheidsgrond voor het professionele handelen, die per situatie kan verschillen en om een afweging (vooraf, tijdens en achteraf) vraagt. (Freidson 2001, Schön 1983)
of: Normatieve professionalisering is een voortdurend leerproces, waarin de eigen professionele waarden en het professionele handelen bereflecteerd en gearticuleerd worden, tot onderwerp worden gemaakt van de dialoog, en bijgesteld worden. (Tijdschrift voor Humanistiek (2005) nr. 22)

Normatieve professionaliteit
Normatieve professionaliteit kan worden opgevat als een resultaat van permanent leren op basis van zelfreflectie. In dat proces stelt de professional steeds zijn eigen professionle handelen en zijn eigen normen kritisch ter discussie.
Normatieve professionaliteit is het kunnen expliciteren, reflectief beschouwen en argumentatief verantwoorden van een normatieve oriëntatie die als richtsnoer dient bij de uitoefening van een mensgericht beroep en die ook daadwerkelijk gestalte krijgt in de werksituatie. (Smaling, A. (2005))

Professional
Onderwijs:
Zorg:
Politie:
Algemeen: Zie ook Mok, Ten Bos
Een professional is iemand die de goede dingen op een goede manier doet. (o.a. Verkerk)

Professionele ruimte
Onderwijs: Zie publicatie Bruining ea.
http://www.professioneleruimte.nl/normatieve-professionalisering/
Zorg:
Politie:
Algemeen:

Professionele autonomie
Onderwijs:
Zorg: Een mandaat dat de samenleving aan de beroepsgroep verleent; voor de individuele beroepsbeoefenaar gaat het om vrijheid en onafhankelijkheid in zijn beroepsmatig handelen binnen nader te specificeren grenzen; voor de beroepsgroep als geheel betekent het dat zijzelf de inhoud van het professionele werk controleert en reguleert. De grenzen van de professionele autonomie worden bepaald door de professionele standaard. (RVZ)
Politie:
Algemeen:

Professionele standaard
Onderwijs:
Zorg:
Politie:
Algemeen:

Professionele verantwoordelijkheid
Onderwijs:
Zorg: De bereidheid van de professional verantwoording voor zijn handelen af te leggen tegenover de patiënt, de beroepsgenoten en de samenleving. (RVZ)
Politie:
Algemeen:

Professionaliteit
Onderwijs:
Zorg: De specifieke combinatie van kennis, kunde, persoonlijkheidskenmerken en ethos, noodzakelijk om in een bepaald beroep te kunnen functioneren. (RVZ)
Politie:
Algemeen: Het geheel van opvattingen, kennis, vaardigheden en waarden waarover mensen beschikken en die door hen worden ingezet om op een deskundige (vakbekwame) wijze een beroep uit te oefenen.(Hoyle & John (1995))

Technisch-rationele professionaliteit
Onderwijs:
Zorg: De technisch-rationele professionaliteit gaat ervan uit dat de professional in de zorg op basis van rationeel-technisch denken kwantificeerbare en betrouwbare interventies kan uitvoeren. De methode van hulpverlening gaat vooraf aan de de relatie met de patiënt. (Pool, Schumacher (2005) NIZW Zorg)
Politie:
Algemeen:


Onderzoek & Onderwijs

Onderzoeksprogramma Universiteit voor Humanistiek

Toelichting van Professor Harry Kunneman op het onderzoeksproject Normatieve professionalsiering


Lectoraat Normatieve professionalisering Hogeschool Utrecht

Leraren en het goede leren

Sectoren
Ethiek en Beroepshouding in de zorg


Artikelen
Normatieve professionaliteit in het sociaal werk

Reeks in opleiding en ontwikkeling onder redactie van Leo van den Brom & Ton Bruining
1. 'Hart voor de zaak' is het inleidende artikel van de reeks waarin uiteindelijk zeventien artikelen zijn verschenen. 2. 'Goed in gesprek' is het resultaat van twee interviews, respectievelijk met Harry Kunneman, hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek en Edgar Karssing, universitair docent aan Nyenrode University. Met hen gingen we op zoek naar verdieping aan de hand van voorbeelden uit de eigen ervaring. 3. 'Vakmanschap als beweging'. Cees Sprenger is HRD-expert en lector leren in de politieorganisatie. Sprenger is eropuit om ervoor te zorgen dat werksituaties leersituaties blijven opdat de werkomgeving geschikt blijft voor een even zinvolle als efficiënte afhandeling van het werk in de ogen van vakmensen. 4. 'Wie ben ik om iets te vinden van collega's?'. Een bezinning van Hartger Wassink op de wijze waarop professionele waarden kunnen worden vorm gegeven in een hectische praktijk. Het onderwijs dient als voorbeeld. Wassink is zelfstandig adviseur en assoicate lector Normatieve professionalisering 5. 'De morele dimensie'. Jos Delnoij en Jan Laurier bespreken de morele geladenheid van normatieve professionalisering en hoe professionals en hun organisaties daar geordend over na kunnen denken en beslissen. Delnoij en Laurier willen aanknopingspunten bieden voor het bevorderen van de morele kwaliteit van professioneel handelen, als onderdeel van het proces van normatieve professionalisering. 6. 'Ontwikkeling door onderzoeksintervisie'. René Brohm stelt een viertal typen reflecties voor waarmee professionals door middel van rijke beschrijvingen belangrijke gebeurtenissen in hun beroepspraktijk kunnen onderzoeken. Zulk onderzoek is volgens Brohm nodig om ervoor te zorgen dat je als professional een gelegitimeerde stem blijft houden in een tijdsgewricht waarin diensten snel worden vernieuwd. 7. 'Goed werk door provocatieve professionals'. Bureaucratie en technologie perken het werk van professionals in. Om goed werk te kunnen blijven verrichten zijn provocatieve professionals nodig die kritische vragen stellen, dat stellen de hoogleraren Hugo Letiche en René ten Bos in interviews die Van den Brom en Bruining met hen hadden. 8. 'Met professionals in gesprek. Drie ontmoetingen'. Goed werk wordt niet alleen bepaald door de inhoud, het gaat net zo goed om de context. Dit wordt met drie professionals - een medisch specialist, een publieke dienstverlener en een tv-maker - verkend. 9. 'Goed werk is werken en leren op de grens'. Leo van den Brom en Ton Bruining blikken in dit artikel terug op ontmoetingen met drie professionals. De hedendaagse professional wordt uitgedaagd om nieuwe vragen te beantwoorden en over zijn grenzen heen te kijken. Van den Brom en Bruining onderzoeken de consequenties van de normatieve ontwikkeling die daarmee gepaard gaat en de HRDopgave die daaruit voortvloeit. 10. 'Kritiek als omslagpunt'. Suzan Langenberg stelt dat het opbrengen van morele moed een van de kernaspecten is van de HR-functie. Langenberg beschrijft de kritische verhouding tussen de HR-organisatie, de HR-professional en de ontvanger van kritiek. Vrijmoedig spreken en vrijmoedig luisteren is levert de risico's op die daarbij genomen moeten worden. 11. 'Op glad ijs'. Marion Hoeffgen vraagt stelt zich de vraag hoe zij ontspannen en krachtig overeind kan blijven als HRD-adviseur. Daarvoor verkent ze het speelveld en hoe dat kan veranderen, wat daarin goed werk is en hoe dat goed klant blijven, welke ervaringen en normen daar bij een rol spelen, en hoe je als HRD professional voor jezelf een rijke leeromgeving kan creëren. 12. 'Mores leren in het HRD-vak'. Ton Bruining verkent het gebruik van beroeps- en gedragscodes van drie verschillende beroepsverenigingen voor professionals in het HRD-vak. Worden er mores mee geleerd? Dat is de grote vraag. 13. 'Een vakkundige twijfelaar'. Jos Mevis bespreekt het spanningsveld tussen professionele autonomie en regelgeving en hoe je daar als professional mee om kunt gaan. Twijfel is voor Mevis één van de kernkwaliteiten van professionaliteit. 14. 'Remedie voor morele eenzaamheid van managers'. De managementpraktijk is, net als het werk van klassieke professionals, per definitie normatief. Managers zouden elkaar, als vakgenoten, moeten bevragen over de beslissingen die ze nemen in hun praktijken. Dat gebeurt nog veel te weinig stelt Andre Wierdsma. Inmiddels emeritus hoogleraar van de Nyenrode University. 15. 'Professionele ethiek'. In organisaties worden morele beslissingen genomen die van grote invloed zijn op de manier waarop mensen samenleven en werken. Zulke beslissingen worden vaak intuïtief genomen, door mensen die meestal niet of nauwelijks geschoold zijn in morele besluitvorming. Dat stelt de filosoof Rob van Es. In zijn boek Professionele ethiek pleit Van Es voor een proces van bewustwording of professionalisering van een beroepsgroep in een maatschappelijke en organisationele context, als een empirisch proces. 16. 'Een zoektocht naar plezier'. Merel Luichies constateert dat 'het plezier' ontbreekt in het denken over en werken aan normatieve professionalisering. Op basis van haar eigen ervaringen beschrijft Luichies hoe je plezier kunt beleven aan uit de weg gaan van complexiteitsreductie. 17. 'Het eindpunt bereikt' is de epiloog van de reeks over normatieve professionalisering. Filosoof Frits Schipper bespreek de zestien artikelen die eerder verschenen.

Hieronder een overzicht van de zeventien artikelen die eerder werden gepubliceerd in het tijdschrift Opleiding & Ontwikkeling (O&O)

1. Hart voor de zaak. Inleidend artikel. Leo van den Brom en Ton Bruining (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 3.
2. Goed in gesprek. Interview met Harry Kunneman en Edgar Karssing. Leo van den Brom en Ton Bruining (2011). Opleiding & Ontwikkeling,
jrg.24, nr. 4.
3. Vakmanschap als beweging. Casus vanuit de politie, Cees Sprenger (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 4.
4. Wie ben ik om iets te vinden van mijn collega's. Casus vanuit het onderwijs. Hartger Wassink (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 5.
5. De morele dimensie. Jos Delnoij en Jan Laurier (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 1.
6. Ontwikkeling door onderzoeksintervisie. René Brohm (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 1.
7. Goed werk door provocatieve professionals. Interview met Hugo Letiche en Rene ten Bos. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 2.
8. Met professionals in gesprek. Drie ontmoetingen. Interview met drie professionals. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 3.
9. Goed werk is werken en leren op de grens. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 3.
10. Kritiek als omslagpunt. Suzan Langenberg (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 4.
11. Op glad ijs. Casus vanuit de HRD-praktijk. Marion Hoeffgen (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 5.
12. Mores leren in het HRD vak. Ton Bruining (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 1.
13. Een vakkundige twijfelaar. Jos Mevis (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 1.
14. Normatieve professionalisering, een remedie voor morele zwijgzaamheid van managers. André Wierdsma (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 2.
15. Professionele ethiek. Rob van Es (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.
16. Normatieve professionalisering, een zoektocht naar plezier. Merel Luichies (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.
17. Het eindpunt bereikt. Epiloog. Frits Schipper (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3


Bakker & Wassink, Instrumentele en normatieve professionalisering


Boeken

Goed werk
Ellen Grootoonk over Goed werk


Praktijken van normatieve professionalisering
Recensie van Praktijken van normatieve professionalisering in Waardenwerk

De robuuste professional
Recentie AVS

Kleine waarden en grote waarden, normatieve professionalisering als politiek perspectief
Recensie

Nieuw vakmanschap

Via Mijn Managementboek heb ik nu een eigen website aan gemaakt. Nieuw vakmanschap
Het avontuur gaat beginnen.

Werken aan een boek over vakmanschap

Via Mijn Managementboek werk ik aan een boek over vakmanschap. Dat wordt mijn weekend/vakantieproject. Vanochtend heb ik een ISBN nummer aangevraagd.

Voorlopige inhoudsopgave

Vakmanschap vandaag
Wat is er aan de hand met het vakmanschap vandaag de dag.

Geschiedenis van het vakmanschap
Beknopte geschiedenis van het vakmanschap.
Van jager/verzamelaar, akkerbouwers, gildemeesters, fabrieksarbeiders/loonslaven, moderne vakman en de postmoderne vakman

Vintage vakman
De betekenis van de klassieke vakman voor onze hedendaagse economie
+ Portretten van vintage vaklieden

Moderne Vakman
De ontwikkeling van de vakman in de industrie en de zakelijke dienstverlening
+ Portretten van moderne vaklieden

Postmoderne vakman
De eigenzinnige vakman
+ Portretten van postmoderne vaklieden

Vakman de frontlinie
+ Portretten van frontliniewerkers in de publieke dienstverlening

Moreel vakmanschap
Normatieve professionalisering

Opleiden van vaklieden
Beroepsonderwijs, de stand van zaken en de gewenste ontwikkeling

Vaklieden professionaliseren
Eigentijds Human Resources Development

Vakmanschap
Epiloog

Geannoteerde Literatuur

Nieuwe uitnodiging Masterclass Leren in verbinding

Bent u bestuurder, schoolleider, teamleider, lerarenopleider, projectleider of HRM-functionaris, wilt u beter gebruik maken van de kansen die netwerken waarin u participeert bieden? Schrijf dan in voor een van de masterclasses Leren in Verbinding die KPC Groep binnenkort organiseert.

Klik

Hart voor de zaak - Normatieve professionalisering

Het exliciet bespreken van normen, die iedereen heeft, kan een hele functionele leerervaring zijn. Normatieve professionalisering kan omschreven worden als ‘de bewustwording van het krachtenveld van verschillende normen (maatschappelijke, organisatorische, professionele en persoonlijke) waarin de professional zich bevindt en het zoeken naar de juiste rechtvaardigingsgrond voor het professionele handelen, die per situatie kan verschillen en om een afweging (vooraf, tijdens en achteraf) vraagt. Probeer sturingsprincipes, beroepsstandaarden en persoonlijke en collectieve normen en waarden met elkaar in verband te brengen. Dat is een basis voor goed werk en goed werk is spannend. Samen met Leo van den Brom maak ik voor het HRD blad Opleiding & Ontwikkeling een themareeks over normatieve professionalisering.

De volgende zeventien artikelen werden eerder gepubliceerd in het tijdschrift Opleiding & Ontwikkeling (O&O)
1. Hart voor de zaak. Inleidend artikel. Leo van den Brom en Ton Bruining (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 3.
2. Goed in gesprek. Interview met Harry Kunneman en Edgar Karssing. Leo van den Brom en Ton Bruining (2011). Opleiding & Ontwikkeling,
jrg.24, nr. 4.
3. Vakmanschap als beweging. Casus vanuit de politie, Cees Sprenger (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 4.
4. Wie ben ik om iets te vinden van mijn collega's. Casus vanuit het onderwijs. Hartger Wassink (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 5.
5. De morele dimensie. Jos Delnoij en Jan Laurier (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 1.
6. Ontwikkeling door onderzoeksintervisie. René Brohm (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 1.
7. Goed werk door provocatieve professionals. Interview met Hugo Letiche en Rene ten Bos. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 2.
8. Met professionals in gesprek. Drie ontmoetingen. Interview met drie professionals. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 3.
9. Goed werk is werken en leren op de grens. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 3.
10. Kritiek als omslagpunt. Suzan Langenberg (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 4.
11. Op glad ijs. Casus vanuit de HRD-praktijk. Marion Hoeffgen (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 5.
12. Mores leren in het HRD vak. Ton Bruining (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 1.
13. Een vakkundige twijfelaar. Jos Mevis (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 1.
14. Normatieve professionalisering, een remedie voor morele zwijgzaamheid van managers. André Wierdsma (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 2.
15. Professionele ethiek. Rob van Es (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.
16. Normatieve professionalisering, een zoektocht naar plezier. Merel Luichies (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.
17. Het eindpunt bereikt. Epiloog. Frits Schipper (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.


Hart voor de zaak is het inleidende artikel voor een reeks in het HRD blad Opleiding en Ontwikkeling waarin uiteindelijk 17 artikelen zijn verschenen. Op zoek op zoek naar verdieping, visies en praktijkvoorbeelden spreken we in Goed in gesprek met Harry Kunneman, hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek en Edgar Karssing, universiteir docent aan Nyenrode University. Bureaucratie en technologie perken het werk van professionals in. Om goed werk te kunnen blijven verrichten zijn provocatieve professionals nodig die kritische vragen stellen, dat stellen Hugo Letiche en René ten Bos. Letiche is emiritus hoogleraar practice van de Universiteit voor Humanistiek en Ten Bos is hoogleraar organisatiefilosofie aan de Radboud universiteit. Goed werk door provocatieve professionals is een artikel op basis van gesprekken met beide hoogleraren. ‘Goed werk’ wordt niet alleen bepaald door de inhoud, het gaat net zo goed om de context. Maar hoe staat het daarmee in de dagelijkse praktijk? In Met professionals in gesprek een verkenning met drie professionals: een medisch specialist, een publieke dienstverlener en een tv-maker. Aansluitend blikken we terug op onze ontmoetingen met professionals. In Goed werk is werken en leren op de grens, onderzoeken we wat de consequenties van normatieve ontwikkeling van professionals zijn en welke HRDopgave daaruit voortvloeit. Goed werk omvat méér dan alleen de inzet van deskundigheid. De hedendaagse professional wordt uitgedaagd om nieuwe vragen te beantwoorden en over zijn grenzen heen te kijken. In Mores leren in het HRD vak verkennen we het gebruik van beroeps- en gedragscodes die verschillende beroepsverenigingen In het HRD veld gebruiken. Worden er mores mee geleerd? Dat is de grote vraag. De managementpraktijk is, net als het werk van klassieke professionals, per definitie normatief. Managers zouden elkaar, als vakgenoten, moeten bevragen over de beslissingen die ze nemen in hun praktijken. Dat gebeurt nog veel te weinig. Er is eerder sprake van morele armoede en morele eenzaamheid. Remedie voor morele managers is een stuk van Nyenrode hoogleraar André Wierdsma, waaraan ik een bijdrage leverde. In de epiloog, Het eindpunt bereikt? besspreekt filosoof Frits Schipper de 16 artikelen die eerder verschenen in de reeks. De verkenningen die Leo van den Brom en ik deden zijn ook nog eens samengepakt in een hoofdstuk dat ik maakte voor het boek van Harry Kunneman en Hans van Ewijk, Praktijken van normatieve professionalisering. In het hoofdstuk Normatieve professionalisering als kernopgave voor het Human Resource Development-vak beschrijf ik wat normatieve professionalisering voor mij zelf betekent.

Vakmanschap - links

Op deze pagina heb ik links bij elkaar gebracht naar organisaties die zich inzetten voor vakmanschap, naar interessante publicaties, naar onderzoeksprogramma's, naar onderwijs, naar evenementen, naar instrumenten, naar websites en naar nieuwsberichten.

Vakmanschap > Organisaties
Werk en vakmanschap zet zich in voor ......
Divosa ......
SOS vakmanschap ......

Onderzoek
Politie
Slim vakmanschap

Vakmanschap > publicaties
Boeken
Vertrouwen, verbinden & vakmanschap in het onderwijs

Lezingen
Merel van Vroonhoven over Nieuw vakmanschap

Artikelen
Vakmanschap is onderbelicht. Artikel in Management Team, mei 2014. Vertegenwoordigers van vijftien bedrijven uit de top-100 bedrijven van de Nederlandse maakindustrie spreken zich uit over het vestigingsklimaat. Enerzijds wordt het kennisniveau gewaardeerd. Anderzijds zijn er zorgen over het vakmanschap van de Nederlandse werknemers.
Vakmanschap is meesterschap. De professionals als middelpunt van management en onderzoek Inspirerend artikel van Henk Smeijsters. Gepubliceerd in het Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 2006, 61(11), 930-941. Henk Smeijsters is lector van KenVaK, een gezamenlijke kenniskring van Hogeschool Zuyd, Hogeschool Utrecht, ArtEZ en Stenden Hogeschool.

De volgende tien artikelen werden eerder gepubliceerd in het tijdschrift Opleiding & Ontwikkeling (O&O)
1. Vakmanschap, verlies en perspectief, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 1, 2013
2. De spelende vakman, Ton Bruining, Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 3, 2013
3. Leren van het beroepsonderwijs, Erica Aalsma, Aimée Hoeve & Ilya ZitterOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 4, 2013
4. Hoe komt vakmanschap tot klinken, Imelda Schouten , Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 6, 2013
5. Creatief vakmanschap, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 1, 2014
6. De toekomst van vakmanschap, Ger DriesenOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 1, 2014
7. Leerrijke netwerken in de technologie,Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 3, 2014
8. Vakmanschap in de frontlinie van de publieke dienstverlening, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 5, 2014
9. Opleiden tot vakmanschap, Ton Bruining en José van den BergOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 6, 2014
10. Vakmanschap vraagt om hands-on HRD, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 28, nummer 1, 2015

Vakmanschap, verlies en perspectief . Essay van mezelf als themaredacteur. Met dit essay leid ik een artikelenreeks over vakmanschap in het HRD-vakblad Opleiding en Ontwikkeling in. Aandacht voor wat je onder vakmanschap kunt verstaan, het ervaren verlies aan vakmanschap en de pijn waarmee dat verlies gepaard gaat, enkele perspectieven op de ontwikkeling van vakmanschap, opvattingen van HRD’ers over de ontwikkeling van vakmanschap en de betekenis van de HRD’ers voor de ontwikkeling van vakmanschap in de toekomst.
De spelende vakman  Een portret van de timmerman, ontwerper en ondernemer Piet Hein Eek, een eigentijdse vakman.
Leren van het beroepsonderwijs  , door Erica Aalsma, Aimée Hoeve en Ilya Zitter. Een artikel over het verweven van formele en informele vormen van leren in zogenaamde ‘hybride leeromgevingen’ in het beroepsonderwijs, dat laat zien hoe de vakmensen van morgen kunnen worden opgeleid.
Hoe komt vakmanschap tot klinken, door Imelda Schouten. Een essay waarin wordt betoogd dat vakmensen worden gemarginaliseerd in organisaties en waarin de vraag wordt gesteld hoe het anders kan en wat dat betekent voor organisaties, managers en opleiders.
Creatief vakmanschap . Een reportage met verhalen van vijf creatieve vaklieden. Twee edelsmeden, een leerbewerker, een beeldhouwer en een drukker vertellen over hoe ze hun ambacht hebben geleerd hoe zij daar iedere dag weer verder aan werken.
De toekomst van vakmanschap , door Ger Driessen. Een essay over de invloed van industrialisatie en digitalisering op vakmanschap in Nederland, over het verdwijnen van vakmanschap daardoor en over het ontstaan van nieuwe vormen;
Leerrijke netwerken in de technologie . In onze moderne technologische samenleving staan vakmensen aan de bron van innovatie. In een reportage komen een ondernemer uit de Maritieme sector, vaklieden uit de offshore en de procesindustrie en een opleider uit het beroepsonderwijs aan het woord.
Vakmanschap in frontlinie van de publieke dienstverlening. Een reportage waarin een verpleegkundige, een politieman en een leraar het hebben over hun vakmanschap in publieke dienstverlening.
Opleiden tot vakmanschap Een co-productie van Ton Bruining met José van den Berg. Het stuk gaat over het opleiden van vaklieden en het professionaliseren van de opleiders.
Vakmanschap vraagt om hands-on HRD Epiloog van de O&O-reeks over vakmanschap. HRD-experts Cees Sprenger en Rolf Knijff komen aan het woord. Het gaat om de vraag hoe de professionalisering van organisaties, vakmensen en leerpraktijken vorm moet krijgen en wat HRD-professionals daarin kunnen betekenen. Hands-on ondersteuning op de werkplek is het devies van Sprenger en van Knijff. Meer informatie: KPC Groep of t.bruining@kpcgroep.nl

Grift, W. van de, Helms-Lorenz, M,. Maandag, D. & Vries, S. deVakkundig meesterschap, meesterlijk vakmanschap

Vakmanschap is meesterschap, Column website KNMG

Rapporten
In opdracht van het Sociaal Cultureel Planbureau ....
Kansen voor vakmanschap in het MBO
De SER.......
Handmade in Holland

Professor Arjo Klamer van de Erasmus Universiteit....
Creatief vakmanschap

Overig
Kennisbundel intercultureel vakmanschap

Vakmanschap > onderzoeksprogramma's
NWO onderzoek vakmanschap

Vakmanschap > onderwijs
MBO2015 - Focus op vakmanschap
MBO-tour: Ruim baan voor vakmanschap

Scalda HPBO project Vakmanschap is meesterschap

Vakmanschap > evenementen
Vakwerk was de titel van de CVI conferentie 2015. KPC Groep besprak het prototype van de 'Routekaart naar vakmanschap' Meer informatie: t.bruining@kpcgroep.nl. Lees ook het blog van Edith Vissers KPC Groep op CVI Vakwerk

Vakmanschap > thema's
Intercultureel vakmanschap
Intercultureel vakmanschap
Kennisbundel intercultureel vakmanschap

Ambtenaren
Ambtelijk vakmanschap
24 uur ambtelijk vakmanschap

Instrumenten
Vakmanschap in stappen
Vakmanschap checklist
Aan de slag met vakmanschap
Test

Websites
Centers of expertise & Centra voor innovatief vakmanschap
vakmanschap aan zet
Vakmanschap in de Jordaan

Vakmanschap in het nieuws
Een cao voor eeuwenoud vakmanschap
Vakmanschap is meesterschap - RTL

Commercials
Auping
Nederlandse merken
Grolsch 1

Toerisme
Vakmanschap Meesterschap route, Fietstocht langs oude en nieuwe ambachten. VVV

Over Vakmanschap, Vakmensen en hun handen

Hands on is een prachtig bundel met portretten van vijftien vakmensen die hun handen uit de mouwen steken. In de bundel worden vijftien uiteenlopende beroepsbeoefenaren die met hun handen werken geportretteerd. Fotograaf Marco Mertens brengt vakmensen in beeld voor wie handen een cruciale rol spelen in hun leven. Omdat ze die nodig hebben voor hun ambacht, hun passie, hun kunst, hun sport. Hun handen dragen er de sporen van. Koen Lauwereyns schreef aansluitend de tekst en interviews met een boekbinder, beeldhouwer, slager, bokser, tatoeëerder, glasjuwelier, pianist, graffitiekunstenaar, meubelmaker, dierenarts, sportfysiotherapeut, gebarentolk, dassenmaakster, vroedvrouw en een fietsenmaker. Vijftien even opmerkelijke, ondernemende, innovatieve 'hands on' vaklieden met een ‘handmade’ beroep. Marco Mertens won in 2006 de prestigieuze Nikon Press Photo Award en is sinds 2010 Stadsfotograaf van Leuven. Koen Lauwereyns is journalist en auteur. Ik bestelde het boek in een impuls in België bij het Davidsfonds dat het boek mogelijk maakte. Het Davidsfonds is een omvangrijk cultuurnetwerk dat focust op taal, geschiedenis en kunst. Het fonds geeft boeken uit, organiseert evenementen, biedt cursussen aan en organiseert reizen organiseert. Bespaar je zelf 10 euro verzendkosten en bestel de bundel bij bol.com

Werken aan vakmanschap

Aandacht voor vakmanschap gaat enerzijds gepaard met een aanhoudende kritiek op de miskenning ervan. Anderzijds lijkt het erop dat ondernemers, overheden en opleiders het vakmanschap weer op waarde weten te schatten. De ambachtelijke zzp’er wordt als een belangrijke economische kracht gezien. Nieuwe generaties en nieuwe werkers ontwikkelen ook nieuwe vormen van vakmanschap. Voor het vakblad Opleiding en Ontwikkeling maakte ik een reeks artikelen over vakmanschap.

De volgende tien artikelen werden eerder gepubliceerd in het tijdschrift Opleiding & Ontwikkeling (O&O)
1. Vakmanschap, verlies en perspectief, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 1, 2013
2. De spelende vakman, Ton Bruining, Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 3, 2013
3. Leren van het beroepsonderwijs, Erica Aalsma, Aimée Hoeve & Ilya ZitterOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 4, 2013
4. Hoe komt vakmanschap tot klinken, Imelda Schouten , Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 6, 2013
5. Creatief vakmanschap, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 1, 2014
6. De toekomst van vakmanschap, Ger DriesenOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 1, 2014
7. Leerrijke netwerken in de technologie,Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 3, 2014
8. Vakmanschap in de frontlinie van de publieke dienstverlening, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 5, 2014
9. Opleiden tot vakmanschap, Ton Bruining en José van den BergOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 6, 2014
10. Vakmanschap vraagt om hands-on HRD, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 28, nummer 1, 2015

In het inleidend artikel Vakmanschap, verlies en perspectief  (1) ga ik in op wat je onder vakmanschap kunt verstaan. Ik bespreek het verlies aan vakmanschap en de pijn waarmee dat verlies gepaard gaat; ik presenteer enkele perspectieven op de ontwikkeling van vakmanschap; ik ga in op opvattingen van HRD’ers over de ontwikkeling van vakmanschap en ik vraag me af wat de rol van de HRD’er in de toekomst zou moeten zijn.
De spelende vakman  Een portret van de timmerman, ontwerper en ondernemer Piet Hein Eek, een eigentijdse vakman.

Leren van het beroepsonderwijs   Een artikel over het verweven van formele en informele vormen van leren in zogenaamde ‘hybride leeromgevingen’ in het beroepsonderwijs, dat laat zien hoe de vakmensen van morgen kunnen worden opgeleid.
Hoe komt vakmanschap tot klinken . Een essay waarin wordt betoogd dat vakmensen worden gemarginaliseerd in organisaties en waarin de vraag wordt gesteld hoe het anders kan en wat dat betekent voor organisaties, managers en opleiders.
Creatief vakmanschap . Een reportage met verhalen van vijf creatieve vaklieden. Twee edelsmeden, een leerbewerker, een beeldhouwer en een drukker vertellen over hoe ze hun ambacht hebben geleerd hoe zij daar iedere dag weer verder aan werken.
De toekomst van vakmanschap . Een essay over de invloed van industrialisatie en digitalisering op vakmanschap in Nederland, over het verdwijnen van vakmanschap daardoor en over het ontstaan van nieuwe vormen.
Leerrijke netwerken in de technologie , . In onze moderne technologische samenleving staan vakmensen aan de bron van innovatie. In een reportage komen een ondernemer uit de Maritieme sector, vaklieden uit de offshore en de procesindustrie en een opleider uit het beroepsonderwijs aan het woord.
Vakmanschap in frontlinie van de publieke dienstverlening . Een reportage waarin een verpleegkundige, een politieman en een leraar het hebben over hun vakmanschap in publieke dienstverlening.
Opleiden tot vakmanschapEen artikel over het opleiden van vaklieden en het professionaliseren van de opleiders.
Vakmanschap vraagt om hands-on HRD. Met de de HRD-experts Cees Sprenger en Rolf Knijff wordt teruggekeken op de reeks over vakmanschap. Het gaat het om de vraag hoe de professionalisering van organisaties, vakmensen en leerpraktijken vorm moet krijgen en wat HRD-professionals daarin kunnen betekenen. Hands-on ondersteuning op de werkplek is het devies van Sprenger en van Knijff.
Meer informatie: KPC Groep of t.bruining@kpcgroep.nl

Raak in het innovatiehuis

Raak, heet de bijeenkomst die ik vandaag modereer in het Innovatiehuis. Er komen een aantal bestuurders, directeuren, stafmedewerkers en adviseurs uit het beroepsonderwijs, die het hopelijk aandurven om geraakt te worden. Als adviseur van KPC Groep wil ik de deelnemers een ervaring bezorgen, nodig ik hen uit om samen te leren. Als metgezel heb ik Klaas Burger uitgenodigd. Hij is een van de initiatiefnemers van de academie voor beeldvorming, die voortkomt uit het makershuis. Ik zeg metgezel omdat Klaas Burger in zijn werk zich van de schaamlap 'kunstenaar' heeft ontdaan. De academie voor beeldvorming vertrekt vanuit de opvatting dat beelden aanleiding zijn voor misverstanden, spanningen en conflicten, maar ook bron van plezier, vernieuwing en hoop. De Academie voor Beeldvorming wil de tactieken, belangen en blinde vlekken achter beelden zichtbaar maken. Dit wordt gedaan door de productie van nieuw beeld in leertrajecten op locatie, vanuit een bepaald vraagstuk of rondom een groep of individu. Deelnemers participeren, onder regie van een beeldend kunstenaar, ieder vanuit hun eigen expertise: journalisten, wetenschappers, financiers, hulpverleners en ervaringsdeskundigen.

Grensgesprek voeren

Ik ben benieuwd naar het boek van Kees Schilder en Joop Boukes Zelfsturing of samensturing in dialoog. Hopelijk kunnen Leo van den Brom, Marion Hoeffgen en ik met ik met hen in gesprek gaan. Ben benieuwd of we meer zielen met een gedachte zijn, of dat dit een grensgesprek gaat worden.

De stille krachten van de verzorgingsstaat > Studie van Marcel Spierts

Op aanraden van een studiegenoot begonnen aan de publieksversie van Marcel Spiertz' dissertatie, 'De stille krachten van de verzorgingsstaat', Het boek trekt om twee redenen mijn aandacht. Op de eerste plaats vanwege Wierts' studie naar de geschiedenis van het vakmanschap in de sociaal culturele sector. Op de tweede plaats vanwege de specifieke aandacht voor de professionalisering van de werkers en het succes dat ze volgens Wierts daarbij boeken. Vakmanschap en normatieve professionalisering zijn twee thema's waar ik me ook in verdiep. Ik ben benieuwd wat Wierts'studie me gaat bieden.

Normatieve professionalisering - Het laatste woord is niet gezegd

Normatieve professionalisering gaat over de invloed die de persoonlijke kenmerken, achtergronden en hulpbronnen van professionals hebben op het werk dat zij doen. Het exliciet bespreken van normen, die iedereen heeft, kan een hele functionele leerervaring zijn. Normatieve professionalisering kan omschreven worden als de individuele en collectieve ontwikkeling van de kwaliteit van het professioneel handelen verbonden met goed werk doen in de ethische, esthetische en instrumentele zin. Samen met wiskundeleraar en bedrijfsfilosoof Leo van den Brom maakte ik voor het HRD-blad Opleiding & Ontwikkeling een themareeks over normatieve professionalisering. De epiloog waarmee we de reeks hebben afgesloten werd geschreven door Frits Schipper. Voor zijn pensionering coördinator van de masteropleiding Filosofie in bedrijf aan de VU. Op 17 april 2015 onderzoeken Leo, Frits en ik met enkele (oud)lectoren uit verschillende professionele domeinen en Prof. Harry Kunneman van de Universiteit voor Humanistiek onze eigen normatieve professionalisering. Belangstellen kunnen uit de tekst hierna de artikelen uit de O&O-reeks Normatieve professionalisering downloaden. 1. 'Hart voor de zaak' is het inleidende artikel van de reeks waarin uiteindelijk zeventien artikelen zijn verschenen. 2. 'Goed in gesprek' is het resultaat van twee interviews, respectievelijk met Harry Kunneman, hoogleraar aan de Universiteit voor Humanistiek en Edgar Karssing, universitair docent aan Nyenrode University. Met hen gingen we op zoek naar verdieping aan de hand van voorbeelden uit de eigen ervaring. 3. 'Vakmanschap als beweging'. Cees Sprenger is HRD-expert en lector leren in de politieorganisatie. Sprenger is eropuit om ervoor te zorgen dat werksituaties leersituaties blijven opdat de werkomgeving geschikt blijft voor een even zinvolle als efficiënte afhandeling van het werk in de ogen van vakmensen. 4. 'Wie ben ik om iets te vinden van collega's?'. Een bezinning van Hartger Wassink op de wijze waarop professionele waarden kunnen worden vorm gegeven in een hectische praktijk. Het onderwijs dient als voorbeeld. Wassink is zelfstandig adviseur en associate lector Normatieve professionalisering 5. 'De morele dimensie'. Jos Delnoij en Jan Laurier bespreken de morele geladenheid van normatieve professionalisering en hoe professionals en hun organisaties daar geordend over na kunnen denken en beslissen. Delnoij en Laurier willen aanknopingspunten bieden voor het bevorderen van de morele kwaliteit van professioneel handelen, als onderdeel van het proces van normatieve professionalisering. 6. 'Ontwikkeling door onderzoeksintervisie'. René Brohm stelt een viertal typen reflecties voor waarmee professionals door middel van rijke beschrijvingen belangrijke gebeurtenissen in hun beroepspraktijk kunnen onderzoeken. Zulk onderzoek is volgens Brohm nodig om ervoor te zorgen dat je als professional een gelegitimeerde stem blijft houden in een tijdsgewricht waarin diensten snel worden vernieuwd. 7. 'Goed werk door provocatieve professionals'. Bureaucratie en technologie perken het werk van professionals in. Om goed werk te kunnen blijven verrichten zijn provocatieve professionals nodig die kritische vragen stellen, dat stellen de hoogleraren Hugo Letiche en René ten Bos in interviews die Van den Brom en Bruining met hen hadden. 8. Met professionals in gesprek: Drie ontmoetingen. Goed werk wordt niet alleen bepaald door de inhoud, het gaat net zo goed om de context. Dit wordt met drie professionals - een medisch specialist, een publieke dienstverlener en een tv-maker - verkend. 9. 'Goed werk is werken en leren op de grens'. Leo van den Brom en Ton Bruining blikken in dit artikel terug op ontmoetingen met drie professionals. De hedendaagse professional wordt uitgedaagd om nieuwe vragen te beantwoorden en over zijn grenzen heen te kijken. Van den Brom en Bruining onderzoeken de consequenties van de normatieve ontwikkeling die daarmee gepaard gaat en de HRDopgave die daaruit voortvloeit. 10. 'Kritiek als omslagpunt'. Suzan Langenberg stelt dat het opbrengen van morele moed een van de kernaspecten is van de HR-functie. Langenberg beschrijft de kritische verhouding tussen de HR-organisatie, de HR-professional en de ontvanger van kritiek. Vrijmoedig spreken en vrijmoedig luisteren is levert de risico's op die daarbij genomen moeten worden. 11. 'Op glad ijs'. Marion Hoeffgen vraagt stelt zich de vraag hoe zij ontspannen en krachtig overeind kan blijven als HRD-adviseur. Daarvoor verkent ze het speelveld en hoe dat kan veranderen, wat daarin goed werk is en hoe dat goed klant blijven, welke ervaringen en normen daar bij een rol spelen, en hoe je als HRD professional voor jezelf een rijke leeromgeving kan creëren. 12. 'Mores leren in het HRD-vak'. Ton Bruining verkent het gebruik van beroeps- en gedragscodes van drie verschillende beroepsverenigingen voor professionals in het HRD-vak. Worden er mores mee geleerd? Dat is de grote vraag. 13. 'Een vakkundige twijfelaar'. Jos Mevis bespreekt het spanningsveld tussen professionele autonomie en regelgeving en hoe je daar als professional mee om kunt gaan. Twijfel is voor Mevis één van de kernkwaliteiten van professionaliteit. 14. 'Remedie voor morele eenzaamheid van managers'. De managementpraktijk is, net als het werk van klassieke professionals, per definitie normatief. Managers zouden elkaar, als vakgenoten, moeten bevragen over de beslissingen die ze nemen in hun praktijken. Dat gebeurt nog veel te weinig stelt Andre Wierdsma. Inmiddels emeritus hoogleraar van de Nyenrode University. 15. 'Professionele ethiek'. In organisaties worden morele beslissingen genomen die van grote invloed zijn op de manier waarop mensen samenleven en werken. Zulke beslissingen worden vaak intuïtief genomen, door mensen die meestal niet of nauwelijks geschoold zijn in morele besluitvorming. Dat stelt de filosoof Rob van Es. In zijn boek Professionele ethiek pleit Van Es voor een proces van bewustwording of professionalisering van een beroepsgroep in een maatschappelijke en organisationele context, als een empirisch proces. 16. 'Een zoektocht naar plezier'. Merel Luichies constateert dat 'het plezier' ontbreekt in het denken over en werken aan normatieve professionalisering. Op basis van haar eigen ervaringen beschrijft Luichies hoe je plezier kunt beleven aan uit de weg gaan van complexiteitsreductie. 17. 'Het eindpunt bereikt' is de epiloog van de reeks over normatieve professionalisering. Filosoof Frits Schipper bespreek de zestien artikelen die eerder verschenen.

Hieronder een overzicht van de zeventien artikelen die eerder werden gepubliceerd in het tijdschrift Opleiding & Ontwikkeling (O&O)

1. Hart voor de zaak. Inleidend artikel. Leo van den Brom en Ton Bruining (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 3.
2. Goed in gesprek. Interview met Harry Kunneman en Edgar Karssing. Leo van den Brom en Ton Bruining (2011). Opleiding & Ontwikkeling,
jrg.24, nr. 4.
3. Vakmanschap als beweging. Casus vanuit de politie, Cees Sprenger (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 4.
4. Wie ben ik om iets te vinden van mijn collega's. Casus vanuit het onderwijs. Hartger Wassink (2011). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.24, nr. 5.
5. De morele dimensie. Jos Delnoij en Jan Laurier (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 1.
6. Ontwikkeling door onderzoeksintervisie. René Brohm (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 1.
7. Goed werk door provocatieve professionals. Interview met Hugo Letiche en Rene ten Bos. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 2.
8. Met professionals in gesprek. Drie ontmoetingen. Interview met drie professionals. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 3.
9. Goed werk is werken en leren op de grens. Leo van den Brom en Ton Bruining (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 3.
10. Kritiek als omslagpunt. Suzan Langenberg (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 4.
11. Op glad ijs. Casus vanuit de HRD-praktijk. Marion Hoeffgen (2012). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.25, nr. 5.
12. Mores leren in het HRD vak. Ton Bruining (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 1.
13. Een vakkundige twijfelaar. Jos Mevis (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 1.
14. Normatieve professionalisering, een remedie voor morele zwijgzaamheid van managers. André Wierdsma (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 2.
15. Professionele ethiek. Rob van Es (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.
16. Normatieve professionalisering, een zoektocht naar plezier. Merel Luichies (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3.
17. Het eindpunt bereikt. Epiloog. Frits Schipper (2013). Opleiding & Ontwikkeling, jrg.26, nr. 3

Leer-kracht: Leren in verbinding - Drie masterclasses in 2015

Leer-kracht: Leren in verbinding - Drie masterclasses in 2015: KPC Groep activeert, bevordert en ondersteunt de ontwikkeling van educatieve netwerken. Voorbeelden van educatieve netwerken zijn onder me...

Leren in verbinding - Drie masterclasses in 2015

KPC Groep activeert, bevordert en ondersteunt de ontwikkeling van educatieve netwerken. Voorbeelden van educatieve netwerken zijn onder meer de academische basisschool, waarin lerarenopleiders samenwerken met basisscholen; het tienercollege, waarvoor primair en voortgezet onderwijs samen werken; en netwerken tussen ROC's en het bedrijfsleven. Dit voorjaar organiseer ik samen met collega Rosa Hessing drie masterclasses Leren in verbinding waarin we ervaringen en onderzoek delen en waarin we samen met netwerkers uit de verschillende domeinen - primair onderwijs, voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs - reflecteren op het ontwikkelen van educatieve concepten in samenhang met schoolontwikkeling en professionalisering van leraren. De masterclasses zijn een vervolg op een succesvolle eerste masterclass Leren in verbinding die we op 29 oktober 2014 verzorgden. Lees het verslag van de masterclass Leren in verbinding van 29 oktober 2014. Op 26 mei staat het primair onderwijs centraal. Hoofdgast is dan Miranda Timmermans, lector Leerkracht van de pabo van Avans Hogeschool. Op 27 mei staat het beroepsonderwijs centraal. Hoofdgast is dan Mark Boiten, Directeur lerarenopleidingen beroepsonderwijs van Hogeschool Windesheim. Op 10 juni staat het voortgezet onderwijs centraal. Hoofdgast is dan Corinne van Velzen, senior lerarenopleider, onderzoeker en medewerker onderwijsontwikkeling van de Faculteit Psychologie en Pedagogiek van de Vrije Universiteit. Meer informatie? Mail met Ton Bruining, t.bruining@kpcgroep.nl of bel met 06-53221513 Persoonlijk zette ik me van 2004 tot en met 2008 in voor de ontwikkeling van 'Opleiden in de school' in de rol van lector vraaggestuurd leren verbonden aan de pabo van Avans Hogeschool. Lees meer over onze ervaringen in de slotpublicatie van het lectoraat, De logica van vraaggericht leren (Bruining, 2008) . Van 2009 tot en met 2011 was ik interim-lector academische basisschool, achtereenvolgens aan de Katholieke pabo Domstad te Utrecht en aan de Hogeschool Utrecht, waarmee pabo Domstad fuseerde. Ik nam de rol van lector over van Winfried Roelofs, tegenwoordig bestuurder van Ipabo. Lees meer over de ontwikkeling van de academische basisschool Utrecht/Amersfoort. Sinds 2013 ben ik als begeleider van een multi-level leergemeenschap betrokken bij de ontwikkeling van het Tienercollege. Het tienercollege is een programmalijn ontwikkeld door basisonderwijs en voortgezet onderwijs samen. Kinderen in de leeftijd van 10-14 jaar krijgen daarin met persoonlijk onderwijs maximaal de kans om hun talenten te ontwikkelen. Om dit mogelijk te maken werken leraren primair en voortgezet onderwijs gedurende vier jaar intensief samen met leerlingen en hun ouders. In 2013 publiceerde ik samen met collega Lenie van Lieverloo een onderzoeksrapportage Leergemeenschap Tiener college waarin we de resultaten presenteren van een praktijkonderzoek naar de ontwikkeling van de leergemeenschap.

Talentontwikkeling van studenten, leraren en scholen

Talentontwikkeling is een opdracht voor studenten, leraren en scholen. Talentontwikkeling is iets dat doe je niet met een paar gesprekjes, daarvoor moet je op een duurzame manier samen optrekken, over je eigen grenzen heen kijken en samen leren. Lees er meer over in onze Profiel special Klassehelden. Wij laten studenten, leraren en schoolleiders aan het woord

Vakmanschap in verbinding

Vakmanschap in verbinding, het leerpotentieel van grenzen, gaat over de uitdagingen in het beroepsonderwijs om verbindingen te leggen met de context van de school, met de jongeren, hun ouders, toeleverende en afnemende scholen en het bedrijfsleven. In dit artikel ga ik in op het leerpotentieel dat besloten ligt in het samenwerken buiten de muren van de school. Het artikel is verschenen in De Nieuwe Meso, Vakblad voor schoolleiders en bestuurders.

Vakmanschap, verlies en perspectief

Aandacht voor vakmanschap gaat enerzijds gepaard met een aanhoudende kritiek op de miskenning ervan. Anderzijds lijkt het erop dat ondernemers, overheden en opleiders het vakmanschap weer op waarde weten te schatten. De ambachtelijke zzp’er wordt als een belangrijke economische kracht gezien. Nieuwe generaties en nieuwe werkers ontwikkelen ook nieuwe vormen van vakmanschap. Voor het vakblad Opleiding en Ontwikkeling bezorgde ik een reeks artikelen over vakmanschap. In het inleidend artikel Vakmanschap, verlies en perspectief  (1) ga ik in op wat je onder vakmanschap kunt verstaan. Ik bespreek het verlies aan vakmanschap en de pijn waarmee dat verlies gepaard gaat; ik presenteer enkele perspectieven op de ontwikkeling van vakmanschap; ik ga in op opvattingen van HRD’ers over de ontwikkeling van vakmanschap en ik vraag me af wat de rol van de HRD’er in de toekomst zou moeten zijn. In de reeks verschenen verder: De spelende vakman (2), door Ton Bruining. Een portret van de timmerman, ontwerper en ondernemer Piet Hein Eek, een eigentijdse vakman. Leren van het beroepsonderwijs  (3), door Erica Aalsma, Aimée Hoeve en Ilya Zitter. Een artikel over het verweven van formele en informele vormen van leren in zogenaamde ‘hybride leeromgevingen’ in het beroepsonderwijs, dat laat zien hoe de vakmensen van morgen kunnen worden opgeleid. Hoe komt vakmanschap tot klinken (4), door Imelda Schouten. Een essay waarin wordt betoogd dat vakmensen worden gemarginaliseerd in organisaties en waarin de vraag wordt gesteld hoe het anders kan en wat dat betekent voor organisaties, managers en opleiders; Creatief vakmanschap (6), door Ton Bruining. Een reportage met verhalen van vijf creatieve vaklieden. Twee edelsmeden, een leerbewerker, een beeldhouwer en een drukker vertellen over hoe ze hun ambacht hebben geleerd hoe zij daar iedere dag weer verder aan werken; De toekomst van vakmanschap (7), door Ger Driessen. Een essay over de invloed van industrialisatie en digitalisering op vakmanschap in Nederland, over het verdwijnen van vakmanschap daardoor en over het ontstaan van nieuwe vormen; Leerrijke netwerken in de technologie (8), door Ton Bruining. In onze moderne technologische samenleving staan vakmensen aan de bron van innovatie. In een reportage komen een ondernemer uit de Maritieme sector, vaklieden uit de offshore en de procesindustrie en een opleider uit het beroepsonderwijs aan het woord: In september verscheen Vakmanschap in frontlinie van de publieke dienstverlening (9), door Ton Bruining. Een reportage waarin een verpleegkundige, een politieman en een leraar het hebben over hun vakmanschap in publieke dienstverlening. Het voorlaatste artikel Opleiden tot vakmanschap (10) is een co-productie van Ton Bruining met José van den Berg . Het stuk gaat over het opleiden van vaklieden en het professionaliseren van de opleiders. In de eerste O&O van 2015 verschijnt de epiloog, een terugblik met HRD-experts Cees Sprenger en Rolf Knijff. Wil je meer informatie over de artikelen of zelf een bijdrage leveren neem dan contact op: ton.bruining@gmail.com.

De tien artikelen werden eerder gepubliceerd in het tijdschrift Opleiding & Ontwikkeling (O&O)
1. Vakmanschap, verlies en perspectief, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 1, 2013
2. De spelende vakman, Ton Bruining, Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 3, 2013
3. Leren van het beroepsonderwijs, Erica Aalsma, Aimée Hoeve & Ilya ZitterOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 4, 2013
4. Hoe komt vakmanschap tot klinken, Imelda Schouten , Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 26, nummer 6, 2013
5. Creatief vakmanschap, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 1, 2014
6. De toekomst van vakmanschap, Ger DriesenOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 1, 2014
7. Leerrijke netwerken in de technologie,Opleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 3, 2014
8. Vakmanschap in de frontlinie van de publieke dienstverlening, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 5, 2014
9. Opleiden tot vakmanschap, Ton Bruining en José van den BergOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 27, nummer 6, 2014
10. Vakmanschap vraagt om hands-on HRD, Ton BruiningOpleiding & Ontwikkeling, jrg. 28, nummer 1, 2015

Klasse helden Talentontwikkeling in het beroepsonderwijs

Talentontwikkeling is dé opdracht voor het beroepsonderwijs. Voor het vakblad Profiel maakten  we met collega's van ons KPC-team beroepsonderwijs een artikelenserie over talentontwikkeling. Daarin gaat het over de studenten, de leraren en de scholen in het beroepsonderwijs. De artikelen verschenen eerder afzonderlijk in Profiel. Ter gelegenheid van de NOT-onderwijsbeurs zijn ze gebundeld.  Download de publicatie van onze website.  KPC Groep op de NOT

Op 17 april organiseren we een event in de Gruyterfabriek in Den Bosch, Klasse Helden. Tijdens Klasse Helden gaan we met teams uit het beroepsonderwijs op een bijzondere manier aan de slag met Talentontwikkeling

http://www.kpcgroep.nl/kpc-groep/trainingen/bo-klassehelden-live.aspx